“NASIL BİR OKUL HAYAL EDİYORUZ?”
BBOM ÇALIŞTAY ÖZET TUTANAĞI
BBOM girişiminin “Nasıl Bir Okul Hayal Ediyoruz?” konulu Çalıştayı 5 Mart 2011’de girişime destek veren akademisyenler ve uzmanların da içinde bulunduğu 30 katılımcı ile gerçekleştirildi. Çalıştaya, BBOM girişiminin bir yılı aşkın birikimini, bu süreçte kaydettiği aşamaları özetleyen bir sunumla giriş yapıldı. BBOM Projesinin alternatif eğitim, özgün finansman, demokratik yönetim ve ekolojik duruş eksenlerini tanıtan ve bu eksenlerin ne şekilde hayata geçirilebileceğini irdeleyen sunumun ardından, girişimin okul kurma amacının yanında çalışmaların, bundan sonraki girişimler için model teşkil etme, bir toplumsal harekete zemin oluşturma potansiyeli ve tüm bunların yaratacağı sosyal fayda üzerine konuşuldu.
“MEB Çerçevesi ve Okulumuz” başlıklı, çalıştayın birinci oturumunda ilk olarak, Milli Eğitim Bakanlığı’nın belirlediği “eğitim kazanımları” ve “içerik”in ne ölçüde kullanılabileceği tartışıldı. Bu açıdan öncelikle, Milli Eğitim Programının hedeflerini oluşturan kazanımların neler olduğu ve bu hedeflere nasıl ulaşılacağını belirleyen içeriğin kapsamı ilgili uzmanlarca açıklığa kavuşturuldu. 2004-5 yılında AB uyum süreci bağlamında değiştirilen ancak –eğitmenlerin eğitimi sağlanamadığı için- şu anda yüzde yirmisinden azı etkin biçimde kullanılan MEB eğitim programının, BBOM oluşumunun hedeflerini gerçekleştirmesine olanak tanıyan bir yapıya sahip olduğu ve BBOM girişiminin okul projesine uygun şekilde uyarlanabilir olduğu konusunda fikir birliğine varıldı. Ayrıca açılması planlanan
BBOM okulunun eğitim programının hazırlanması aşamasında Milli Eğitim Bakanlığının öngördüğü kazanımların yanı sıra girişimin belirleyeceği diğerkamlık, duygudaşlık, çevre bilinci, dayanışma bilinci gibi diğer kazanımların da okulun eğitim programına eklenmesine karar verildi. İlk oturumda, mevcut milli eğitim okullarının, öğrenci ilgi ve ihtiyaçları ile ilişkisi irdelenirken BBOM’un kuracağı okulun bu noktada geliştireceği farklılıklara ilişkin grup tarafından alternatif öneriler de sunuldu.
BBOM okulunun eğitim programının hazırlanması aşamasında Milli Eğitim Bakanlığının öngördüğü kazanımların yanı sıra girişimin belirleyeceği diğerkamlık, duygudaşlık, çevre bilinci, dayanışma bilinci gibi diğer kazanımların da okulun eğitim programına eklenmesine karar verildi. İlk oturumda, mevcut milli eğitim okullarının, öğrenci ilgi ve ihtiyaçları ile ilişkisi irdelenirken BBOM’un kuracağı okulun bu noktada geliştireceği farklılıklara ilişkin grup tarafından alternatif öneriler de sunuldu.
Çalıştayın ikinci oturumu, “Okulumuza ilişkin uzak ve genel hedeflerimiz nelerdir?” başlığı altında gerçekleştirilirken öncelikle MEB’in 14 temel eğitim ilkesi, bu ilkelerin mevcut okullarda ne ölçüde uygulandığı üzerine eğitim uzmanı katılımcılarca bilgilendirmeler yapıldı. Ardından ulaşılan MEB’in hedeflerinin değer ağırlıklı olduğu ve bilgi boyutunun eksik kaldığına ilişkin tespitler açısından, BBOM okulunun genel hedeflerine bilgiye ulaşma, bilgiyi kullanabilme, bilgi teknolojilerine hakim olabilme sonuçlarını getirecek hedefler eklenmesi öngörüldü. Bunun dışında, BBOM okulunun uzak ve yakın hedeflerinin süregelen toplantılar ve çalışmalar sonucunda belirlenen ve dolayısıyla çalıştay öncesi süreçlerde hazırlanmış metinlerde açıkça tarif edilen, BBOM okulunun vizyon ve misyonu üzerinde mütabakata varıldı.
BBOM okulunun programını konu edinen üçüncü oturumda ise öncelikle programın toplumsal temellerinin ve hedeflerinin neler olacağı üzerine konuşuldu ve katılımcıların bu konudaki görüşleri kayda geçirildi. BBOM okulunun “konu merkezli” bir program tasarımı olmayacağı ve “toplumsal sorun merkezli” yaklaşım ile öğrencilerin özgünlüğünü ve farklılığını kabul eden “öğrenen merkezli” yaklaşımın harmanlanarak sentez bir tasarım oluşturulması gerektiği sonucuna varıldı.
“Program öğretim strateji, yöntem ve tekniklerinde nasıl bir farklılık sunacak?” sorusu ile başlayan dördüncü oturumda farklı eğitim yaklaşımlarının, mevcut alternatif eğitim programlarının ne ölçüde kullanılacağı ele alındı. Bu konuda alternatif eğitim modellerinin sağladığı imkan ve tekniklerden azami şekilde yararlanılması gerektiği konusunda hem fikir olundu. Ancak bu hususta herhangi bir modelin –bir kalıp şeklinde- seçilip birebir uygulanmasının tercih edilmesi yerine farklı modellerin güçlü yönlerinden oluşan ve yaşadığımız ortamın kendi tarihsel toplumsal koşullarına adapte edilmiş bir sentezin oluşturulması gerektiği konusunda hem fikir olundu. Ayrıca program tasarımı üzerine tartışılırken şu konularda fikir birliğine varıldı: Milli eğitimin zorunlu kıldığı ve sıralı öğrenme gerektiren dersler dışındaki derslerde ve özellikle ders dışı etkinliklerde “karma yaş grupları” uygulamasının –istenirse- kullanılabileceği; bireysellik ve toplumculuğun bir arada yürütülebileceği; belirlenecek özgün izleme ve ölçme-değerlendirme teknikleri sayesinde çocukların bireysel farklılıklarının ve yaratıcılıklarının desteklenmesi, böylece özgüven ve özsaygılarının oluşumuna katkıda bulunulması gerektiği; okulun tüm fiziki alanlarının aktif öğrenim ve etkileşim mekanları olarak kullanıllanılırken sosyalleşme mekanları olarak da kurgulandığı bir strateji-yöntem-teknik bütününü kapsayan bir program oluşturulması gerektiği.
Böyle bir programın uygulanabilirliğinin sağlanması aşamasında okulda var olacak öğretmenlerin önemi ortaya çıkarken bundan sonraki süreçte BBOM insiyatifi içine öğretmenlerin de dahil edilmesi katılımcılar tarafından ilke olarak kabul edildi. Bu amaçla BBOM oluşumu tarafından, projeye dahil olabilecek öğretmenlere ulaşmayı hedefleyen çağrılar yapılmasına karar verildi.
Tüm katılımcıların çalıştaya ilişkin değerlendirmelerini aktardıkları son oturumda, yukarıda yer alan görüş birliğine varılmış ifadelere ilaveten, BBOM Proje Metninin eğitim başlığının bu çalıştay baz alınarak öncelikli olarak yazılmasına, program geliştirme komisyonu ve danışma kurulunun oluşturulmasının gerekliliğine, projeye finansman sağlamak amacıyla yapılacak görüşmelerin Mayıs ayında baştılması ve bunun için gerekli hazırlıkların yapılmasına, BBOM oluşumun projeye katkı sağlayacak yeni bireyleri içine alacak şekilde genişletilmesine ilişkin görüşler sunuldu.
Nisan ayı itibariyle yapılacak olan ikinci çalıştayın ardından BBOM Proje Metninin tamamlanması planlanmaktadır. Sonrasında hem proje metnini paylaşmak hem de BBOM oluşumunun projeye katkı sağlayacak yeni bireyleri içine alacak şekilde genişlemesine olanak sağlayacak kapsamlı bir toplantı organize edilecektir. Tarihi ve mekanı netleştiğinde tekrar duyurulacak bu geniş katılımlı toplantıya BBOM projesini tanımak, katkı sağlamak isteyen herkes katılabilecek.
